- Θέογνις
- I
Όνομα ιστορικών προσώπων.1. Ελεγειακός ποιητής (Μέγαρα 590; – Θήβα 520 π.Χ.). Καταγόταν από αριστοκρατική γενιά και ο ίδιος, ως περιφρονητής του δήμου, εξορίστηκε και έχασε την περιουσία του με την επικράτηση των δημοκρατικών. Από τότε έζησε κατά καιρούς στη Σικελία, στη Βοιωτία, στην Εύβοια και στη Σπάρτη· φαίνεται, όμως, ότι αργότερα επέστρεψε στα Μέγαρα για μεγάλο χρονικό διάστημα. Από το έργο του σώθηκε μία συλλογή 1.389 στίχων σε δύο βιβλία, με ηθικές και πολιτικές γνώμες στο πρώτο και με ερωτικούς στίχους στο δεύτερο.Μεγάλο μέρος των στίχων απευθύνονται προς έναν νεαρό φίλο του, τον Κύρνο, προσφωνούνται όμως και άλλοι εταίροι, έτσι που να φαίνεται ότι η συλλογή αυτή, έργο μεταγενέστερων χρόνων, είναι μάλλον μια ανθολογία από διάφορα ποιητικά έργα του. Οι ελεγείες του Θ. έχουν χαρακτήρα κυρίως γνωμικό. Αν και Δωριεύς, έγραψε στην ιωνική διάλεκτο, σύμφωνα δηλαδή με τη γλωσσική παράδοση του ελεγειακού είδους. Ο Θ. χαρακτηρίζεται από διαύγεια σκέψης και έκφρασης, αλλά και από το μνησίκακο πάθος του ξεπεσμένου αριστοκράτη, πράγμα που εξηγεί τη μισανθρωπία και την απαισιοδοξία του· ωστόσο, δεν λείπει η ερωτική χάρη από τους στίχους του. Η ποίηση του Θ., χάρη στον διδακτικό και συμβουλευτικό χαρακτήρα της, είχε εισαχθεί αρκετά νωρίς στα σχολεία της Αθήνας και άλλων πόλεων.2. Τραγικός ποιητής, ένας από τους Τριάκοντα τυράννους (5ος αι. π.Χ.). Ο Αριστοφάνης τον χαρακτηρίζει ως Χιόνα και προσθέτει: «Ψυχρός ων, ψυχρώς ποιεί». Αλλά και ως άνθρωπος φαίνεται πως είχε πολύ κακή φήμη, αφού ο Λυσίας γράφει γι’ αυτόν πως δεν το είχε σε τίποτα να σκοτώνει ανθρώπους.IIΆγιος της Ανατ. Ορθόδοξης Εκκλησίας. Μαρτύρησε με ξίφος στην Κύζικο, μαζί με τον Αντίπατρο, Αρτεμά, Θαυμάσιο, Θεόδοτο, Θεόσταχο, Μάγνο, Ρούφο και Φιλήμονα. Η μνήμη τους τιμάται στις 28 Απριλίου.
Dictionary of Greek. 2013.